Na 17 uur vergaderen van zondagmiddag tot maandagochtend hebben de regeringsleiders van de eurozone een overeenkomst gesloten. Er komt een nieuw reddingspakket voor Griekenland, maar er is nog veel onduidelijk over de inhoud en de voorwaarden van de deal.

Donald Tusk, de voorzitter van de raad van regeringsleiders van de Europese Unie, kon tijdens een persconferentie maandagochtend melden dat er een akkoord was over een nieuw steunprogramma voor de Grieken. Het gaat om een nieuwe steunronde die gefinancierd wordt met geld van het European Stability Mechanism (ESM), het permanente steunfonds, samen met het Internationaal Monetair Fonds (IMF).

Veel details van het voorlopige akkoord moeten nog uitgewerkt worden. Het gaat in ieder geval om nieuwe leningen van ergens tussen de 82 en 86 miljard euro. Die gelden worden niet zomaar overgeboekt naar Athene. De steun wordt gekoppeld aan een streng pakket aan hervormingen en bezuinigingen; veel strenger nog dan voorheen.

Hier vind je de tekst van het akkoord

Wat zijn de, tot nu toe bekende, feiten rond het akkoord?

1 ) Er is afgesproken dat alle hervormingen en bezuinigingen waar min of meer al overeenstemming over was, sneller worden doorgevoerd. Sommige maatregelen, zoals de verhoging van de btw en de pensioenhervormingen, moeten nog deze week door het Griekse parlement worden gejast. Hieruit blijkt dat de meeste ander eurolanden nog maar weinig vertrouwen hebben in de regering Tsipras.

2) De door de Grieken o zo gehate Trojka, blijft intact. Naast de rekenmeesters van de Europese Centrale Bank (ECB) en de Europese Commissie, blijft ook het Internationaal Monetair Fonds (IMF)  in Athene actief om op de uitvoering van de afspraken toe te zien. Dat bleek ook uit een opmerking van de Duitse bondskanselier Angela Merkel maandagochtend. "De drie instituties zullen, net als bij andere landen met een programma, in Griekenland aanwezig zijn", zei Merkel. De Grieken hadden eigenlijk het IMF buiten de deur willen houden.

3 )Er komt een apart fonds dat gevuld gaat worden met de opbrengst van de verkoop van Griekse staatsbedrijven en inkomsten die staatsbedrijven genereren. Hoe groot dit fonds precies wordt, is nog onduidelijk, maar uit documentatie die Financial Times inzag, blijkt dat het ongeveer 50 miljard euro moet worden. De helft van het geld wordt aangewend om de Griekse banken te herkapitaliseren.

"Een van de grootste problemen die we moeten aanpakken zodra het akkoord officieel is, is het probleem van de banken", zei eurogroepvoorzitter Jeroen Dijsselbloem maandagochtend bij zijn persconferentie.

Overigens gaat dat het geld van het privatiseringsfonds waarschijnlijk niet direct naar de banken. Het Europese steunfonds ESM schiet in eerste instantie 10 miljard euro voor, omdat het wel een tijdje kan duren voordat er staatsbedrijven zijn verkocht.

Wat betreft de 50 miljard euro die het privatiseringsfonds moet genereren is de verdeling dan als volgt: 25 miljard euro wordt opzij gezet voor de Griekse banken (en deels doorgeschoven naar het ESM die als voorfinancier optreedt). Dan wordt er 12,5 miljard euro gereserveerd voor aflossing op de Griekse staatsschuld. De nog resterende 12,5 miljard mag de Griekse regering naar eigen inzicht gebruiken om de economie te stimuleren. Dat laatste is een kleine concessie aan de Grieken, die zo nog een klein beetje de schijn van soevereiniteit kunnen ophouden.

4)Het akkoord meldt ook expliciet dat er geen directe afboeking komt op de Griekse staatsschuld, maar rept wel van latere aflossing van schulden en een verlenging van de looptijd van Griekse staatsschuld. Schuldverlichting wordt afhankelijk gemaakt van uitvoering van hervormingsmaatregelen.

Overbruggende leningen voor Griekenland

Vanaf woensdag moeten de Griekse parlementariërs aan de bak, maar eerst is er maandagmiddag nog een bijeenkomst van de eurogroep. De Europese ministers van Financiën gaan overleggen over brugfinanciering. Want het uitwerken van het definitieve akkoord kost waarschijnlijk nog veel tijd, maar als er in de tussentijd geen geld komt, dan kunnen de Griekse banken niet meer open.

Deze week speelt al het probleem dat de Griekse banken praktisch door hun voorraden contante euro's heen zijn. De kans is groot dat pinautomaten leeg komen te staan. De Europese Centrale Bank (ECB) heeft eerdere noodsteun aan Griekse banken bevroren op een niveau van ongeveer 90 miljard euro. Waarschijnlijk wacht de ECB in ieder geval tot woensdag met verhoging van deze steun, omdat eerst duidelijk moet worden dat het Griekse parlement meewerkt aan de uitvoering van het voorlopig akkoord.

Daarnaast is vooral maandag 20 juli is een cruciale dag. Dan moet de Griekse staat 4,5 miljard euro terugbetalen een de ECB. Gebeurt dat niet, dan kan Frankfurt niet anders dan de volledige noodsteun aan de Griekse centrale bank intrekken.

Als de eurogroep er echter voor zorgt dat Griekenland eind deze week al over enkele miljarden kan beschikken en de ECB-lening maandag kan aflossen, is de kans groot dat Frankfurt het steunplafond verhoogt, waardoor de Griekse bevolking eind deze week weer geld van de bank kan halen

Tenslotte moet het akkoord straks ook nog in een aantal landen door het nationale parlement worden goedgekeurd. Met name in Finland en Duitsland kunnen dat levendige debatten worden waarvan de uitkomst niet bij voorbaat vaststaat.

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen op z24.nl